Όταν ο Macro "κάθεται" στο ράφι...

Πολλές φορές έχω λάβει το ίδιο ερώτημα από εσάς, πως μπορούμε να αξιοποιήσουμε περισσότερο τον Macro φακό μας μετά την "θέλω να φωτογραφίζω έντομα" εποχή! Ενώ έχουμε μία "λύσσα" να αγοράσουμε έναν macro φακό και να κάνουμε το μυγάκι τεράστιο στην λήψη μας, στην συνέχεια η "λύσσα" φεύγει και μετά τον πρώτο ενθουσιασμό δεν φωτογραφίζουμε άλλο μύγες, έτσι νιώθουμε ότι ο Macro φακός είναι ουσιαστικά ένας φακός ειδικών συνθηκών και θα τον χρειαστούμε μόνο για συγκεκριμένες αποστολές. Σε αυτό το άρθρο θα σας εξηγήσω πως ο Macro φακός μπορεί να αξιοποιηθεί και σε άλλους τομείς, όπως για παράδειγμα η φωτογράφιση πορτραίτων.

Χρήση Macro Φακού για Πορτραίτα

Ένα πιο συγκεκριμένο ερώτημα σχετικά με τους macro φακούς με εστιακό μήκος 60mm, 90mm, 100mm & 105mm είναι για το αν και εφόσον μπορούμε να τους χρησιμοποιήσουμε ως φακούς φωτογράφισης πορτραίτων. Γνωρίζοντας ότι το σωστό εστιακό μήκος για φωτογράφιση πορτραίτων είναι από 50mm και άνω (κάτω από 50mm παρουσιάζεται συνήθως παραμόρφωση) και έχοντας στο μυαλό μας τον ιδανικό φακό για πορτραίτα, τον 85mm, είναι φυσικό και επόμενο κάποιος κάτοχος macro φακού (ο οποίος κυμαίνεται στα παραπάνω εστιακά μήκη) να έχει αυτό το ερώτημα και να πιστεύει ό,τι ο macro φακός του μπορεί να κάνει δύο δουλειές ταυτόχρονα. Αυτό φυσικά και ισχύει αλλά όπως τις περισσότερες φορές στην ζωή, κάθε πράγμα είναι ιδανικό για μία δουλειά.

Αντικατάσταση του 85mm με τον Macro

Στο παρακάτω video θα συγκρίνω για εσάς τον Macro φακό μου (Tamron SP 90mm F/2.8 Di VC USD) με τον οικονομικότερο 85mm φακό με διάφραγμα f/1.4 (Samyang 85mm f/1.4). Στόχος μου είναι να δούμε αν ο Macro φακός μπορεί να "σταθεί" επάξια  στο "φυσικό περιβάλλον" ενός φακού  καθαρά κατασκευασμένου για πορτραίτα. Για να δούμε λοιπόν αν μπορούμε να έχουμε τον macro φακό για 2 δουλειές και να αντικαταστήσουμε έτσι απλά τον 85mm.

Tamron SP 90mm F/2.8 Di VC USD

Tamron SP 90mm F/2.8 Di VC USD

Το κόστος ενός 85mm prime φακού κυμαίνεται από 350€ εως 1500€ με την τιμή να διαφοροποιείται λόγω της αυτόματης ή μη εστίασης, του ανοίγματος διαφράγματος (f/1.4 & f/1.8) και της ποιότητας κατασκευής. Οπότε η σύγκριση εκτός από διασκεδαστική κρίνεται απολύτως απαραίτητη καθώς αν τελικώς μας βολεύει ο macro φακός και για πορτραίτα ίσως γλιτώσουμε ένα άκρως σεβαστό εως απαγορευτικό ποσό.

Samyang 85mm - f/1.4

Samyang 85mm - f/1.4

Διαφορές προ σύγκρισης

Οι 2 φακοί που θα χρησιμοποιήσω στην παρακάτω σύγκριση έχουν μεγάλες διαφορές, αν εξαιρέσουμε το εστιακό τους μήκος στο οποίο συγκλίνουν (90mm & 85mm) σε όλους τους υπόλοιπους τομείς διαφέρουν καθώς είναι πρακτικά φακοί για διαφορετικά πράγματα. Γιά παράδειγμα ο Macro φακός μπορεί να καλύψει 1:1 macro φωτογραφίες μικροσκοπικών αντικειμένων αλλά και γενικές λήψεις μακρινών αντικειμένων ή πορτραίτων ενώ ο 85mm είναι πιο "κοφτερός" φακός λόγω της prime κατασκευής του για ένα και μόνο πράγμα (πορτραίτα) ενώ το διάφραγμα του ανοίγει εως το f/1.4 επιτρέποντας εως σχεδόν 3 φορές περισσότερο φως να εισέλθει στην μηχανή μας (σε σύγκριση με έναν Macro φακό f/2.8) και παράλληλα να "λιώσει" το φόντο εντελώς!

Η σύγκριση με λίγα λόγια ενός macro φακού στο "φυσικό περιβάλλον" του 85mm μοιάζει με χαμένη υπόθεση, αλλά ας μην προδικάζουμε από τόσο νωρίς!

Σύγκριση Πρώτη

Στο πρώτο συγκριτικό ρύθμισα και τους δύο φακούς στο διάφραγμα f/8, ένα αρκετά κλειστό διάφραγμα για πορτραίτα, το οποίο θα μας επιτρέψει να πάρουμε πιο καθαρές φωτογραφίες και να παρατηρήσουμε την οξύτητα των φακών, δηλαδή κατά πόσο είναι κοφτεροί ή μαλακοί.

Σε υψηλές τιμές διαφράγματος οι 2 φακοί φαίνεται να μην έχουν μεγάλες διαφορές,  αν εξαιρέσω μία μικρή διαφορά στο χρώμα/θερμοκρασία του macro φακού ο οποίος τείνει να κοκκινίζει λίγο τις φωτογραφίες γενικότερα μπορώ να πω ό,τι και οι 2 φακοί τα πάνε μία χαρά. Ενδεχομένως ο Samyang 85mm να είναι ελαφρώς πιο κοφτερός αλλά όχι σε μεγάλο βαθμό. Ωστόσο το f/8 περισσότερο "κολακεύει" τον macro φακό καθώς πρόκειται για μία τιμή διαφράγματος την οποία θα χρησιμοποιήσουμε για πορτραίτα μόνο σε συνθήκες studio flash μέσα στο studio.

Σύγκριση Δεύτερη

Στο δεύτερο συγκριτικό ρύθμισα τους φακούς στην υψηλότερη τιμή διαφράγματος του Macro φακού, το f/3.3. Ο Tamron SP 90mm F/2.8 Di VC USD μπορεί να είναι f/2.8 φακός αλλά το διαφραγμά του μεταβάλλεται αναλόγως της απόστασης του αντικειμένου που φωτογραφίζουμε, οπότε το μέγιστο ανοιχτό διάφραγμα γι'αυτή την απόσταση ήταν το f/3.3. Σε αυτή την τιμή διαφράγματος θα αρχίζουμε να βλέπουμε το στένεμα του βάθους πεδίου, το μεγαλύτερο θόλωμα στο φόντο και την εμφάνιση "μαλακών" στοιχείων στις φωτογραφίες μας. Πρακτικά αυτό το συγκριτικό είναι το καλύτερο που μπορεί να δώσει ο Macro φακός όσον αφορά τα πορτραίτα σε αντίθεση με τον 85mm που τώρα αρχίζει να "ζεσταίνεται"!

Ακόμα και στο f/3.3, σε ένα ανοιχτό σχετικά διάφραγμα για φακό πορτραίτου δηλαδή, ο Macro φακός τα πηγαίνει περίφημα. Μπορεί μεν να έχει μόλις αγγίξει το φυσικό περιβάλλον του 85mm, ωστόσο οι διαφορές τους είναι πολύ μικρές και μπορεί να σταθεί επάξια δίπλα-δίπλα με τον φακό των πορτραίτων. Μπορώ απλώς να παρατηρήσω ότι αρχίζει ο Macro φακός να "μαλακώνει" και να θολώνει περισσότερο λόγω του διαφορετικού βάθους πεδίου του σε σχέση με τον 85mm.

Σύγκριση Τρίτη

Σε αυτή την σύγκριση δυστυχώς δεν  μπορώ να χρησιμοποιήσω τον Macro φακό, καθώς εκείνος καθηλώθηκε στα f/3.3. Φυσικά το παιχνίδι τώρα ξεκινά για τον 85mm ο οποίος απλώς παρατηρούσε την όλη διαδικασία μέχρι τώρα. Και κάπου εδώ ξεκινούν οι διαφορές καθώς ο 85mm f/1.4 μπορεί να ανοίξει το διαφραγμά του 2.5 στοπ περισσότερο (f/2.8, f/2.0, f/1.8 & f/1.4) σε σχέση με το f/3.3! Αυτό θα επιτρέψει α) να πάρουμε 2.5 φορές περισσότερο φως σε σχέση με τον Macro (τέλεια για συνθήκες χαμηλού φωτισμού) και β) να στενέψουμε περισσότερο το βάθος πεδίου και να "λιώσουμε" το φόντο έτσι ώστε να απομονώσουμε το αντικείμενο μας.

Στην παρακάτω φωτογραφία θα δείτε την ίδια λήψη στο f/1.4 και θα νιώσετε την διαφορά όχι μόνο στα παραπάνω στοιχεία αλλά και γενικότερα στο ύφος και την ατμόσφαιρα της φωτογραφίας. Για να γίνει πιο εμφανές το παράδειγμα θα βάλω και την λήψη του Macro στα f/3.3 για να μπορέσετε να τα δείτε δίπλα-δίπλα.

Όπως παρατηρείτε ο Macro φακός κάνει πολύ καλή δουλειά και ως φακός πορτραίτων, ωστόσο η λήψη μέσω του 85mm ανεβάζει το επίπεδο και μας επιτρέπει να δημιουργήσουμε ονειρικές φωτογραφίες με ξεχωριστή ατμόσφαιρα ακόμη και μέσα στο γραφείο μου!

Ετυμηγορία

Μέσα από τα συγκριτικά είδαμε ό,τι ο Macro φακός μπορεί υπό προϋποθέσεις να κάνει 2 δουλειές (κοντινές λήψεις & πορτραίτα), αυτό το γεγονός τον καθιστά πολύτιμο φακό σε περίπτωση που δεν έχετε την διάθεση ή τα χρήματα για μία αγορά ενός - καθαρά για πορτραίτα - 85mm φακού. Οι φωτογραφίες σας θα είναι μία χαρά και ενδεχομένως να μην νιώσετε ό,τι σας λείπει ενας φακός πορτραίτων, μέχρι την στιγμή που θα δείτε φωτογραφίες μέσα από έναν τέτοιο φακό...

Αν τώρα είστε ή θέλετε να γίνετε επαγγελματίας φωτογράφος, τότε πρέπει να επενδύσετε σε έναν prime φακό 85mm. Πολύ καλός ο macro φακός αλλά εάν θέλετε να ξεχωρίσετε με τις φωτογραφίες σας, το "κρύσταλλο" παίζει σημαντικό ρόλο σε αυτό το κομμάτι. Οπότε θα πρέπει να πάρετε και macro και 85mm.

Δείτε το video για την χρήση macro φακού σε πορτραίτα.

Στο παρακάτω video θα μιλήσω για το ίδιο θέμα, θα βάλω τις φωτογραφίες δίπλα δίπλα και θα τις συγκρίνουμε μαζί έτσι ώστε να δούμε όλη την διαδικασία πιο αναλυτικά.